حجب و حیای معمول در جامعه ما سبب شده که سطح اطلاعات عمومی درباره بیماری های جنسی پایین باشد. این آگاهیهای اندک بخصوص در میان جوانان ممکن است سبب خطرات بیشتر شود و از همین رو مناسب است که برخی از این موارد برای عموم آنان توضیح داده شود تا با پیشگیری از انجام رفتارهای پرخطر سلامت جامعه تهدید نشود. دانستن چنین هشدارهای ضروری ای، برای والدین و حتی همسران نیز مفیدند.

باکتری هایی که منجر به نازایی می شوند

انواع و اقسام ویروس ها، باکتری ها و انگل ها می توانند از طریق تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. متاسفانه برای انواع بیماری های مقاربتی ویروسی مثل هپاتیت، هرپس، HPV و … درمان های ضدویروسی خیلی مشخص و موثری وجود ندارد اما عفونت های باکتریایی درمان شان آسان تر است البته به شرطی که به موقع تشخیص داده شوند. درکل شایع ترین بیماری های آمیزشی انواع باکتریال آن هستند. از شایع ترین بیماری های باکتریال نیز می توان به گنوکوک (عامل سوزاک) و کلامیدیا اشاره کرد. این بیماری ها علائم زیادی ایجاد نمی کنند. درنتیجه فرد ممکن است مبتلا شود اما متوجه آن نشود.

علائم آنها معمولا به صورت ترشح خفیف، سوزش ناحیه تناسلی و دردهای لگنی است که اگر زود تشخیص داده شوند به راحتی با استفاده از آنتی بیوتیک های معمولی قابل درمان هستند. موضوع مهم در مورد این دو بیماری ایجاد عفونت رحمی است که در خانم های جوان باعث نازایی می شود. در واقع چون علامت های پر سر و صدایی ندارند ممکن است اصلا فرد متوجه آن نشود و برای درمان مراجعه نکند. درنتیجه این میکروب ها می توانند به تدریج از نواحی پایین تر به نواحی بالا یعنی به رحم و لوله های رحمی انتقال پیدا کنند و منجر به چسبندگی و نازایی شوند. پس تشخیص به موقع این دو بیماری اهمیت زیادی دارد.

سیفلیس هنوز شایع است!

بیماری سیفلیس که نامی نسبتا آشنا دارد از دیگر عفونت های باکتریال جدی دیگر است که می تواند از راه ارتباط جنسی منتقل شود. در واقع سیفلیس برخلاف تصور بعضی ها اصلا ریشه کن نشده و هنوز خیلی شایع است. بیشتر افراد تعجب می کنند وقتی به آنها می گوییم خطر ابتلا به سیفلیس زیاد است چراکه فکر می کنند این بیماری دیگر وجود ندارد. در گذشته که آنتی بیوتیک ها محدودتر بودند سیفلیس هم خیلی شایع تر بود. خوشبختانه میکروب سیفلیس نسبت به آنتی بیوتیک خیلی حساس است و درمان اصلی آن پنی سیلین است.

سیفلیس کاملا قابل درمان است اما اگر فرد مبتلا، متوجه آن نشود می تواند بسیار خطرناک باشد. این بیماری ممکن است خود را در مراحل اولیه نشان ندهد و فقط به صورت یک جوش کوچک دیده شود اما مراحل دوم و سوم آن بسیار خطرناکند و مرحله سوم می تواند کشنده باشد. طوری که در سیستم عصبی مرکزی، مغز، مفاصل و… عوارض شدید ایجاد می کند. از سایر بیماری های مقاربتی باکتریال می توان به شانکروئید اشاره کرد که باعث ایجاد زخم های مزمن ناحیه تناسلی می شود. خوشبختانه این بیماری اگر تشخیص داده شود با آنتی بیوتیک های مختلف قابل درمان است.

ویروس سرطان زا، در مردان و زنان، هر دو!

یکی دیگر از ویروس های جدی و شایع به خصوص در افرادی که تعداد دفعات تماس و تعداد شریک های جنسی شان زیاد است، ویروس زگیل تناسلی یا HPV است. افراد زیادی به این ویروس مبتلا هستند اما ممکن است علائم کلینیکی یا ضایعه پوستی مشخصی نداشته باشند. در نتیجه این ویروس خیلی راحت از طریق تماس جنسی منتقل می شود. ممکن است این بیماری به صورت یک زگیل تناسلی معمولی تظاهر کند که از طرق مختلف از جمله سوزاندن، فریز کردن و… قابل درمان است اما متاسفانه در درازمدت می تواند بسیار خطرناک باشد.

بعضی از انواع این ویروس در خانم ها خطر ابتلا به سرطان های گردن رحم را به شدت بالا می برد طوری که تا به حال به عنوان شایع ترین و مهم ترین علت سرطان گردن رحم شناخته شده است. این ویروس نه تنها در خانم ها بلکه در آقایان نیز می تواند منجر به انواع سرطان های دستگاه تناسلی شود. برای همین باید در مورد درمان و اقدامات پیشگیری اقدامات لازم را انجام داد.

تبخال تناسلی درمان قطعی ندارد

ویروس مهم و شایع دیگری که می تواند از طریق تماس جنسی منتقل شود «هرپس» یا همان ویروس تبخال است که باعث بیماری تبخال تناسلی می شود. علائم آن نیز مانند تبخال روی سایر اعضای بدن است. به این صورت که در ناحیه تناسلی یک جوش دردناک ایجاد می شود و معمولا یک هفته تا 10 روز طول می کشد تا خود به خود بهبود یابد. این بیماری مانند تبخال لب درمان قطعی ندارد و اگر فرد یک بار به آن مبتلا شود بیماری هرچند وقت یک بار عود می کند.

نکته مهم اینکه حتی وقتی فرد مبتلا تبخال ندارد هم می تواند ویروس را از طریق ترشحات تناسلی به فرد دیگر انتقال دهد. همچنین اگر خانمی مبتلا باشد و باردار شود این ویروس خیلی راحت به جنین منتقل می شود و عوارضی را در نوزاد ایجاد می کند. بیماری های تناسلی غیر از اینکه روی دستگاه تناسلی تاثیر می گذارند سیستم تولید مثل و باروری انسان را نیز مختل می کنند. لازم به ذکر است که ویروس ایدز و هپاتیت B نیز می توانند از مادر به جنین منتقل شوند.

واکسن هپاتیت B فراموش نشود!

از خانواده ویروس ها بعد از HIV که در صدر است، ویروس هپاتیت B هم می تواند از طریق تماس جنسی منتقل شود البته اگر فرد واکسن هپاتیت B نزده باشد. حتی اگر فرد مبتلا، علائم مربوطه از جمله زردی یا یرقان هم نداشته باشد می تواند ناقل این بیماری باشد. واکسن هپاتیت B در حال حاضر در ایران به صورت معمول برای همه کودکان زده می شود اما کسانی که بیشتر از 22 سال دارند ممکن است در کودکی این واکسن را دریافت نکرده باشند بنابراین می توانند به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنند و این واکسن را تزریق کنند. دیده شده که هپاتیت C و A نیز از طریق تماس جنسی می توانند منتقل شوند اما احتمالش خیلی کمتر از هپاتیت B است و خیلی به ندرت اتفاق می افتد.

انگل ها هم می توانند باعث نازایی شوند

«تریکوموناس واژینالیس» یا «تریکومونیازیس» نوعی انگل تک یاخته است که از طریق ترشحات تناسلی منتقل می شود. این انگل معمولا در آقایان علامتی ایجاد نمی کند اما در خانم ها می تواند باعث ترشحات شدید، دردهای لگنی و ناراحتی های دیگر شود و اگر درمان نشود می تواند منجر به عوارض درازمدت روی سیستم تولید مثل و نازایی شود. شپش عانه از دیگر انگل هایی است که می تواند از طریق ارتباط جنسی منتقل شود. به این صورت که اگر فرد روی موهای ناحیه تناسلی مبتلا به شپش باشد به راحتی می تواند آن را به فرد دیگر منتقل کند. گال یا جرب نیز نوعی عامل انگلی است و اگر فرد به این بیماری پوستی مبتلا شود می تواند با تماس جنسی آن را به فرد دیگر منتقل کند.