رنگین کمان بلوغ
اگر شما پدر یا مادر یک نوجوان هستید حتماٌ می دانید آنها روزانه چقدر از لحاظ جسمانی و عاطفی تغییر می کنند. در یک لحظه گفتگوی خوبی با هم دارید و در لحظه ای دیگر آنها غمگین یا درحال فریاد زدن هستند. چه عاملی سبب تغییر حالات آنها می شود؟ آیا آنها دمدمی مزاج هستند؟
دوران تغییر
همانطورکه پدرومادر نوجوانان می دانند، نوجوانی دوران تغییر است . نه تنها بدن نوجوانان بالغ می شود بلکه طریقه نگرش آنها به زندگی و نحوه تفکر آنها نسبت به روابط اجتماعی تغییر می کند . در این دوران رابطه نوجوانان با والدین و همسالانشان دائماً درحال مثبت و منفی شدن است . برای مثال توانایی رو به افزایش یک نوجوان برای فکر کردن و استدلال ممکن است سبب بحث های فلسفی وی با والدین درباره سیاست و مذهب شود. ولی کشمکش های اندک وی با والدین معمول و طبیعی است.
آیا فرزند سر حال و شاداب شما به یک نوجوان دمدمی و پرخاشگر تبدیل شده است ؟ تغییرات عاطفی که در دوران نوجوانی رخ می دهند خصوصاً دمدمی بودن وی به فرایند بلوغ نسبت داده می شود. ولی بلوغ چیست؟ آیا می تواند سبب این همه تغییرات عاطفی واجتماعی باشد که نوجوان تجربه می کند؟
بلوغ
بلوغ فرایندی بیولوژیک و شامل تغییرات جسمانی است که نوجوانان هنگام گذر از دوران کودکی به بزرگسالی آن را تجربه می کنند. بلوغ بوسیله تحریک قسمت هایی ازمغز آغاز می شود که کانون هورمون های جسمی می باشد. تغییراتی که در بدن نوجوانان ایجاد می شود درنتیجه آزاد شدن هورمون هایی مانند استروژن و تستوسترون می باشد.
ممکن است نوجوان نوسان زیادی در رفتار وخلق وخوی خود احساس کند زیرا او در طول روز دچار تغییرات زیادی درفعالیت ها و بافت های اجتماعی میشود.
بلوغ ازچه زمانی آغاز می شود؟ سن آغاز بلوغ در افراد مختلف متفاوت می باشد . بنابراین صحبت درباره سن «معمول» شروع بلوغ تا حدودی گمراه کننده است.در دختران بلوغ زودرس در7 سالگی و بلوغ دیررس در 13سالگی آغاز می شود. در پسران بلوغ زود رس در5/9 سالگی و بلوغ دیررس در5/13سالگی آغاز می شود. ولی درکل فرایند بلوغ به 2 تا 5 سال زمان برای کامل شدن نیاز دارد . به طور کلی ،بلوغ در دختران 2 سال زودتر آغاز می شود و پایان می پذیرد.
چه نوع تغییراتی در دوران بلوغ بوجود می آید ؟ بلوغ حد اقل دارای 4 نوع پیشرفت جسمانی است. یکی از نشانه های بلوغ رشد سریع و ناگهانی نوجوان است. در این دوران قد و وزن نوجوان به سرعت افزایش می یابد. در نقطه اوج رشد ، بدن نوجوان مانند بدن نوزاد رشد می کند.
دومین تغییر فیزیکی ، کامل شدن ویژگی های اولیه جنسی است .
قابل توجه ترین این تغییرات ، تغییر سوم یعنی تکامل ویژگی های ثانویه جنسی است. ویژگی های ثانویه جنسی ویژگی هایی هستند که سبب تمایز مردان از زنان می شوند.
چهارمین تغییر فیزیکی در دوران بلوغ تغییر ریخت بدنی است .
بدن نوجوانان چه دختر و چه پسر دارای ماهیچه ها و چربی بیشتری می شود . ولی این افزایش در دختران و پسران دارای سرعت متفاوتی است ، بطوریکه در پایان دوران بلوغ نسبت عضله به چربی در بدن پسران 3 به1 است، درصورتی که در دختران میزان عضله و چربی با یکدیگر برابراست .
ادامه مطلب...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دق دل بعضی ها ( پنج شنبه 89/2/2 :: ساعت 6:19 عصر )
دردسر های خجالتی بودن
از سرخی هراسی چه می دانید؟
اکثر نوجوانان و جوانان هنگامیکه با موقعیت های تهدیدآمیز رو به رو می گردند، دچار احساس ترس و اضطراب می شوند. بوجود آمدن ترس و اضطراب باعث بوجود آمدن یک سری واکنش های نابهنجار در فرد می شود که با فشار روانی توام است. برخی از این واکنش عبارتند از: تپش سریع قلب، لرزش بدن، عرق بیش از حد معمول بدن، تکرر ادرار، عدم کنترل ادرار و ... همگی از نشانه های ترس و اضطراب و از عوارض آنهاست. البته لازم به ذکر است که ترسها را می توان به دو دسته تقسیم کرد.
- ترسهای طبیعی و بهنجار- که احساس ترس در برابر یک خطر واقعی یک تجربه بهنجار پدید می آید مانند عبور از یک منطقه خطرناک در شب.
- ترسهای نابهنجار- که منظور ترسی است که از خطر واقعی نبوده و اکثر مردم در چنین موقعیتی نمی ترسند. مانند ترس از حیوانات، ترس از صحبت کردن در جمع، ترس از مکانهای بسته و ... که فرد مبتلا به آن از غیرمنطقی بودن آن آگاه است.
یکی از انواع این ترسهای نابهنجار که در دوره نوجوانی و جوانی بسیار دیده می شود «سرخی هراسی یا ترس از سرخ شدن صورت» است که یک تر س غیر معمول و غیرمنطقی از سرخ شدن صورت است.
یکی از انواع این ترسهای نابهنجار که در دوره نوجوانی و جوانی برخی اوقات دیده می شود «سرخی هراسی یا ترس از سرخ شدن صورت» است که یک تر س غیرمعمول و غیرمنطقی از سرخ شدن صورت است. هر چند این اختلال مانند سایر تظاهرات دیگر اضطرابی، خیلی شایع نیست اما به علت سوالاتی که در بخش مشاوره در مورد این مشکل بیان شده بود، لازم دیدیم که به طور مختصر ، به بررسی این اختلال بپردازیم.
در این نوع ترس بیمارگون، فرد نگران این مساله است که مرکز توجه دیگران قرار بگیرد. این دسته از افراد عموماً از مکانهای عمومی، صحبت کردن در جمع، مورد تشویق قرار گرفتن و یا شرایطی که تعداد زیادی از افراد جمع هستند، اجتناب میکنند و متاسفانه همین واکنش آنها باعث می شود که شدت این مشکل افزایش یابد. افرادی که از این بیماری رنج می برند، همواره سعی دارند سرخی صورت خود را بپوشانند، غافل از اینکه این اقدام باعث شدت گرفتن مشکلاتشان می شود.
ادامه مطلب...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دق دل بعضی ها ( پنج شنبه 89/2/2 :: ساعت 6:19 عصر )
پسرا دروغگو ترند یا دخترا؟
آسیب شناسی و درمان دروغگویی در دوران نوجوانی
بسیاری از مطالبی که درباره نوجوانان بیان می شود، بر عواملی همچون تغییرات فیزیکی، روحی و اجتماعی، همراه با پریشانی و سرگردانی در این سنین تاکید دارد. این تغییرات مختلف تا حد زیادی طبیعی است، اما برخی از رفتارها و حالات روانی نوجوان از حد طبیعی خارج شده و جنبه مرضی به خود می گیرد. لذا شناخت برخی از رفتارهای طبیعی نوجوان در این مرحله انتقالی، از اهمیتی بسیار برخوردار است. هر چند که بسیاری از والدین چنین می پندارند که وجود پاره ای از روحیات و رفتارها در نوجوانان بیانگر یک معضل است، حال آنکه چنین نبوده و وجود برخی از حالات، روحیات و رفتارها در سن بلوغ طبیعی است و باید به عنوان پدیده ای عادی با آنها برخورد شود.اما از طرف دیگر برخی از رفتارها از حد طبیعی خود خارج می شود و به ناهنجاری تبدیل می گردد و موجبات نگرانی و حتی مشکلات شدید برای والدین را فراهم می آورد. یکی از این دسته رفتارها، دروغگویی است.همه نوجوانان گاهی خواسته یا ناخواسته مرتکب دروغگویی می شوند ولی اگر این نحوه عملکرد باعث شود که نوجوان همواره سعی داشته باشد واقعیت را به نحوه دیگری جلوه داده و به عواقب کار خود توجه نداشته باشد، موجب نگرانی خواهد بود. تا زمانی که این رفتارخللی بر فعالیتهای روزمره زندگی نوجوان و اطرافیان او وارد نیاورد، نگرانی چندانی وجود ندارد اما همین که این مساله از حد طبیعی خارج شود، باید به فکر چاره بود و در صدد درمان تخصصی این مشکل برآمد. دروغگویی نوجوان قبل از آنکه جدی باشد ریشه در فریب و تظاهر دارد، چون نوجوان می خواهد با فرار از حقیقت به نوعی از خود دفاع کند.نکته دیگر که در زمینه دروغگویی(البته از نوع بیمار گون آن) مهم به نظر می رسد این است که این رفتار وابسته به جنس نبوده و در بین دختران و پسران فراوانی یکسان دارد.
دروغگویی نوجوان قبل از آنکه جدی باشد ریشه در فریب و تظاهر دارد، چون نوجوان می خواهد با فرار از حقیقت به نوعی از خود دفاع کند.
ادامه مطلب...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دق دل بعضی ها ( پنج شنبه 89/2/2 :: ساعت 6:19 عصر )
خجالتی ها! حتما بخوانید
آسیب شناسی و درمان کمرویی در نوجوانی
دوره نوجوانی در زندگی انسان از اهمیت خاصی برخوردار است. اهمیت آن مربوط به بحرانهایی است که در این زمان برای انسان به وجود می آید. کمبود اعتماد به نفس و کمرویی بیانگر ترس و اضطراب درونی است. به همین دلیل نوجوانان ناگهان درون گرا می شوند و در خود فرو می روند و احساس ترس از شکست و مسخره شدن در آنها شکل می گیرد و ممکن است تمام وجودشان را در بر گیرد. اینجاست که نوجوان به انزوا روی می آورد و تنهایی را بر می گزیند، لذا به دوری از جمع گرایش پیدا می کند و این چنین گرایشی به علت ترس و دلهره ای است که در فرد به وجود می آید.
تعریف کمرویی
کم رویی یعنی خود توجهی فوق العاده و ترس از مواجه شدن با دیگران. زیرا کمرویی، ترس یا اضطراب اجتماعی است که در آن فرد از مواجه شدن با افراد نا آشنا و ارتباطات اجتماعی گریز دارد.
از دیدگاه روانشناسی، کمرویی برچسبی است که فرد به خود می زند. یعنی اگر شما معتقد با شید که کمرو هستید حتما همان گونه عمل خواهید کرد.
احتمالا افرادی که به کمرویی مبتلایند، دلایل رفتار خود را نمی دانند. کمبود اعتماد به نفس باعث رنجش افراد کمروست و این خود باعث می شود تا این گونه افراد در برخورد با دیگران به سهولت ناراحت و دستپاچه شوند.
کم رویی یعنی خود توجهی فوق العاده و ترس از مواجه شدن با دیگران. زیرا کمرویی، ترس یا اضطراب اجتماعی است که در آن فرد از مواجه شدن با افراد نا آشنا و ارتباطات اجتماعی گریز دارد.
نشانه های کمرویی
در رفتار نوجوان علایمی مشاهده می شود که می تواند دلیلی برای کمرویی یا خجالت آنها باشد. این علایم به شرح زیر است:
1- نداشتن اراده: معمولا انسان در برخورد با مسایل مختلفی که نمی تواند با آنها برخوردی صحیحی و منطقی داشته باشد یا روش استفاده صحیح و به موقع را نیاموخته باشد، مردد است و برای انجام کار عزمی راسخ ندارد.
2- حقیر شمردن خود: افرادی که فکر می کنند نزدیکان و اطرافیان نسبت به آنها بی مهر و محبتند، این فکر را در سر می پرورانند که ممکن است مورد تمسخر قرار گرفته و در نتیجه هنگام اظهار نظر به لرزه افتاده و عرق سرد می ریزند.
3- حرف نزدن در حضور جمع: این افراد سعی می کنند با دیگران شوخی نکنند، در مناظره و گفتگو معمولا ساکتند و یا همواره مدافع طرف قوی تر هستند. این افراد معمولا جرات شرکت در جلسات سخنرانی، سمینارها ، بحثهای گروهی و... را ندارند.
4- عدم احساس مسئولیت نسبت به زندگی: افراد کمرو برای کسب آرامش خاطر در زندگی، حالت بی تفاوتی مفرط نسبت به وظایف فردی و اجتماعی در پیش می گیرند.
موقعیتهایی که ایجاد کمرویی می کند
در صد قابل توجهی از نوجوانان هر جامعه دچار کمرویی و ناتوانی اجتماعی هستند. لذا باید موقعیتهایی که در این گونه افراد باعث کمرویی می شوند بشناسیم. این موقعیتها عبارتند از:
1- مورد توجه جمع زیادی قرار گرفتن مانند سخنرانی
2- عضو گروه بزرگ شدن
3- واقع شدن در موقعیتهای اجتماعی
4- قرار گرفتن در موقعیتهای جدید
5- موقعیتهایی که مستلزم ابراز وجود باشد
6- موقعیتهایی که فرد مورد ارزیابی قرار می گیرد
7- تعامل با جنس مخالف و.....
ادامه مطلب...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دق دل بعضی ها ( پنج شنبه 89/2/2 :: ساعت 6:19 عصر )
پسران شتابزده
بررسی نقش بلوغ زودرس در پسران
دوران نوجوانی هم از نظر نوجوانان و هم از نظر والدین، از قدیم دورانی دشوارتر از از سالهای کودکی قلمداد شده است. شروع این دوره با بلوغ است و با عهده دار شدن مسئولیتهای بزرگسالی پایان می یابد. فیلسوفی می گوید نوجوانی با زیست شناسی آغاز می شود و با فرهنگ خاتمه می یابد. ازاین رو، دوران نوجوانی ممکن است در بعضی جوامع ابتدایی کوتاه تر باشد و در بعضی جوامع پیشرفته طولانی تر. شروع آن با تغییرات سریع در انتظارات و توقعات جامعه از نوجوانان یا انتقال تدریجی از نقشهای قبلی به نقشهای تازه همراه است. علی رغم چنین تنوعاتی، یکی از جنبه های نوجوانی همگانی است و آن را از سایر مراحل گذشته رشد جدا می کند و آن تغییرات بلوغ است که شروع آن را مشخص می کند.
واژه بلوغ به اولین مرحله نوجوانی اطلاق می شود، یعنی آن زمان که بلوغ جنسی بارز می شود. بلوغ با ازدیاد هورمونها و تظاهرات آن آغاز می شود. بلوغ جنسی غالبا با "رشد سریع" قد و وزن همراه است که معمولا چهار سال ادامه دارد.
رشد ناگهانی نوجوان که معمولا شباهتی به رشد تدریجی و منظم کودکان ندارد گاهی باعث می شود نوجوان با خود غریبه شود.
رشد ناگهانی نوجوان که معمولا شباهتی به رشد تدریجی و منظم کودکان ندارد گاهی باعث می شود نوجوان با خود غریبه شود. برای اینکه نوجوان بتواند با موفقیت این تغییرات بسیار زیاد را یکپارچه کند و آن را به صورت احساس هویت شخصی ثابتی درآورد و اعتماد به نفس پیدا کند زمان لازم است.
البته گاه مشاهده می شود که این تغییر و تحولات بلوغ در زمان خود اتفاق نیفتاده و نوجوان ما با بلوغ زودرس یا دیررس مواجه می گردد. هر چند که هر یک از این نوع بلوغها تاثیرات خاصی را بر روی دختران و پسران نوجوان خواهد گذاشت اما در این یادداشت سعی شده است که به تاثیرات بلوغ زودرس در پسران پرداخته شود:
بلوغ زودرس در پسران
همانطور که می دانید نوجوانان در سنین مختلفی بالغ می شوند. پسری در 15 سالگی ممکن است جثه کوچکی داشته باشد و علایم جسمانی بلوغ در او رشد کامل نکرده باشد و پسر دیگری در همان سن مثل مردان بزرگسال شانه های پهن، عضلات قوی،صدای مردانه و... را داشته باشد.
هر چند که چنین گوناگونی هایی کاملا بهنجار است و هیچ تاثیر مثبت و منفی در رشد فیزیکی و یا جنسی نمی گذارد ولی ممکن است در دیدی که نوجوان نسبت به خود پیدا می کند و نگاهی که دیگران نسبت به او دارند تاثیر بگذارد.
به طور کلی مشاهده شده که تاثیرات روانی بلوغ زودرس در پسران بیشتر از دختران است والبته درک آن هم ساده تر است. بزرگسالان و سایر نوجوانان وقتی با نوجوان 14 یا 15 ساله ای مواجه می شوند که به نظر 17 یا 18 ساله می رسد، در ذهن خود نیز او را 17 یا 18 ساله فرض می کنند و از چنین پسری بیش ازهم سن او که جثه کوچکتری دارد انتظار دارند.
برخی از تحقیقات حاکی از آن است که بلوغ جنسی زودرس اساسا امری ارثی است و معمولا در اعضای دیگر خانواده فرد نیز چنین حالاتی مشاهده می شود. آنچه از نظر روانشناسی و تعلیم و تربیت، اهمیت بیشتری دارد این است که رشد پیش از موقع، آثار اجتماعی- عاطفی قابل ملاحظه ای را برنوجوانان می گذارد. دلیل اصلی این مساله آن است که نوجوانان به تغییری که در بدنشان رخ می دهد توجه زیادی نشان می دهند و همیشه خود را بیش از اندازه مهم می شمارند.
از آنجا که پسران زودرس و دختران هم سن او از لحاظ ظاهر تفاوت چندانی با هم ندارند لذا تمایل زیادی دارند که با دختران هم سن یا هم دوره خود ارتباط داشته باشد، بی آنکه بر خلاف همسالان پسر خود احساس کمبود اعتماد به نفس کند.
ادامه مطلب...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دق دل بعضی ها ( پنج شنبه 89/2/2 :: ساعت 6:19 عصر )
گذار از منفی گرایی
مقابله با منفی گرایی در نوجوانی
نوجوانی به دوره ای از رشد اطلاق می شود که بین کودکی و بزرگسالی است. به همین دلیل نوجوانی غالبا یک دوره انتقالی است. این دوره همراه با تغییرات عمده جسمانی، شناختی، اخلاقی و اجتماعی است. بر اساس این تغییرات ناگهانی که در مرحله نوجوانی رخ می دهد برخی از روانشناسان مانند "استنلی هال" این دوره را "دوره طوفان و فشار" نامیده اند. وی معتقد است این دوران با نوسانات پر شور عاطفی همراه است. دوران نوجوانی با شور و هیجان، احساسهای متناقض، تحریکات فیزیولوژیکی و عواطفی پر تنش همراه است. اما از طرف دیگر این دوره را "تولد دوباره" نیز نامیده اند زیرا در این مرحله تکامل یافته ترین خصوصیات انسانی و اولین ویژگی های تمدن انسانی ظاهر می شود.
دوران نوجوانی دورانی حساس و و بحرانی است و از این رو، هم روش تربیتی درست والدین و هم آموزش نوجوان برای کنار آمدن با این تغییرات، می تواند گذار از این مرحله را سهل و لذت بخش گرداند.
دوران نوجوانی با شور و هیجان، احساسهای متناقض، تحریکات فیزیولوژیکی و عواطفی پر تنش همراه است. از این رو برخی روانشناسان این دوره را "دوران طوفان و فشار" نامیده اند.
حتما شما نوجوان عزیز نیز با پاره ای از تغییرات که عنوان شد مواجه شده اید و در ضمن این موارد را در دوستان و همسالان خود مشاهده کرده اید. شاید این تجربه را داشته اید که احساس پوچی و بی حوصلگی کرده و همین احساس باعث پرخاشگری رفتاری یا اخلاقی در شما شود. مسلما همین تجارب را همسالان شما نیز داشته و دارند. اما به راستی شما آموخته اید که در مواقع این چنینی چگونه برخورد کنید تا از شدت واکنش منفی طرف مقابل کاسته شده و از این طریق به او کمک کنید؟ در ادامه پیشنهاداتی به شما نوجوانان عزیز ارائه می گردد تا بیاموزید چگونه با منفی گرایی همسالان خود کنار بیایید:
مهارت(1): به خودتان نگیرید.
باید دایما به خودتان یادآوری کنید که این دسته از افراد با شما خصومت ندارند. دلیلی ندارد گفته های آنها را شخصی کنید. چنانچه حالت تدافعی به خود نگیرید و عکس العمل های عاطفی افراطی نشان ندهید، می توانید کنترل اوضاع خود را در دست داشته باشید. وقتی کنترل احساسات و عواطف خود را در دست داشته باشید، می توانید با این دسته از افراد کنار بیایید.
مهارت(2): ازپیامهایی که در آن ضمیر"من" به کار رفته است، استفاده کنید.
یکی از روشهای رویارویی مناسب این است که به جای ضمیر فاعلی دوم شخص مفرد(تو- شما)، ضمیر فاعلی اول شخص مفرد(من) را به کار ببرید. مردم خصوصا نوجوانان در حالت هیجانی منفی، هنگامی که جملاتی حاوی" تو" را می شنوند، ناراحت و عصبانی می شوند. جملاتی که در آنها به جای ضمیر "تو" از ضمیر"من" استفاده شده باشد، قابل قبول تر است و در ضمن کمتر دیگران را ناراحت می کند.
مهارت(3): با خشم و عصبانیت آنها کنار بیایید.
نوجوانان نسبت به سایر گروههای سنی زودتر و سریع تر خشمگین می شوند بنابراین باید بیاموزید که به منظور حفظ خود و تداوم مثبت گرایی در خود، از روش ها و راهکارهای زیر استفاده کنید:
- تنفس
- صحبت
- فرآیند
آرام اما منظم نفس بکشید
سرعت تنفس خود را کاهش دهید. دم و بازدم خود را تا جایی که می توانید کند، طولانی و عمیق کنید. به هنگام عمل دم، از یک تا هشت بشمارید، سپس نفس خود را به مدت چند ثانیه نگه دارید و هنگام بازدم دوباره از یک تا هشت بشمارید. چنانچه این کار را به مدت چند دقیقه انجام دهید آرامش خود را خواهید یافت و در ضمن در برابر فرد خشمگین نیز واکنش شدیدی نشان نخواهید داد.
با آرامش صحبت کنید
می توانید سرعت تکلم و میزان صدای خود را پایین بیاورید. این روش تاثیری بسزا در آرام کردن افراد خشمگین خواهد داشت.
ادامه مطلب...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دق دل بعضی ها ( پنج شنبه 89/2/2 :: ساعت 6:19 عصر )
نوجوانان دیررس؛ نگران نباشید!
علل بلوغ دیررس و درمان آن
یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی هر فرد، دوره بلوغ است. بلوغ مرحله ای از رشد است که برای همه نوجوانان، اعم از پسر و دختر، خواه ناخواه حاصل می شود.تعابیر مختلف دین پژوهان و روان شناسان از این دوره، حاکی از اهمیت و حسّاسیتی است که آن ها برای پدیده بلوغ قائل اند. سمیلرز نوجوانی را دوران عدم انطباق، و سکولیانکورز آن را تب عقل، وس گوتهز آن را گره کور بین کودکی و پیری، سشیلدرز آن را موجی خروشان در اقیانوس زندگی و استانلی هالز آن را تولد دوباره خوانده اند.
ژان ژاک روسو، بلوغ را ولادت دوم می خواند. گویی نوجوان در آستانه ورود به دوره بلوغ با جهانی نو آشنا می شود و دیگر باره متولد می گردد و افق های جدیدی در برابر دیدگانش گشوده می شود. تحول و تغییر و عدم ثبات در رفتار در این دوره به حدی است که بعضی آن را زندگی تشنج آمیز و دوران منفی نامیده اند.
ادامه مطلب...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دق دل بعضی ها ( پنج شنبه 89/2/2 :: ساعت 6:19 عصر )