مجموعه لینک های آرشیو شده وبلاگ روان شناسی http://farmhand.parsiblog.com/
نگاهی به نیازهای آموزشی- پرورشی کودکان معلول
نگاهی به پرخاشگری نوجوانان
نگاهی به پرخاشگری نوجوانان
کینه توزی, گذشت, دین و سلامتی*
نگاهی به پرخاشگری نوجوانان
بدبینی
وسواس چیست و چگونه آنرا درمان کنیم؟
رشد هیجانی 1
آزمون آدمک ( گودیناف)
فائق آمدن بر عصبانیت وپر خاشگری
«تربیت بدنی شما را سالم و تندرست نگه می دارد»
نقش نماز در شخصیت جوانان4
روانشناسی دین و نقش دین در سلامت جسم و روان(1)
پاراسلسوس و تجدید حیات
«تربیت بدنی شما را سالم و تندرست نگه می دارد»
محاسن و مکارم اخلاق از منظر بهداشت روانی
بیماری روانی: تاریخچه اولیه*
انسان و میل به جاودانگی
تربیت زیبایی شناختی2
تربیت زیبایی شناختی1
افسردگی در زنان
ضرورت تحول در دولت و وزارت آموزش و پرورش:
تحول در سایر بخش های مرتبط با آموزش و پرورش:
تحول در نظام اداری آموزش و پرورش شامل سازمان و ادارات مناطق :
معلمین و تحول در آموزش و پرورش:
مدیران مدارس و تحول در آموزش و پرورش :
بخش های امور فرهنگی و امور علمی و فن آوری در سیاست های کلی برنام
والدین و تحول در آموزش و پرورش:
فوائد گیاه زنجبیل شامی
فوائد گل بابونه
RealPlayer SP 1.0.5 Build 12.0.0.343
پنج نکته مهم برای جلوگیری از ابتلا به آنفولانزای خوکی
اهمیت تربیت خانواده در قرآن و حدیث
System Mechanic 9.5.0.30 Professional
عوامل آرامش روانی زن از دیدگاه قران
DVD-Cloner VII 7.00 Build 991
آیا انتقال ویروس آنفلوآنزای خوکی به سادگی انجام می شود؟
فارسی ساز کامل ویندوز
آیا آنفلوآنزای خوکی قابل درمان است؟
آنتی ویروس یو اس بی USB Threat Defender
آپگار
راههای انتشار ویروس آنفلوانزای خوکی و نشانههای ابتلا به آن
مقابله ای قدرتمند با بد افزارهای سیستم با Torchsoft Malware Defe
چه داروهایی در برابر این بیماری مؤثرند؟
Spyware Cease v6.0.3
Alligator Flash Designer 8.0.4
چگونه از خود و خانواده ام در برابر آنفلوآنزای خوکی محافظت کنم؟
DVD-Cloner VII v7.0.990
چگونه بخوابیم؟
دیدار پرشور هزاران نفر از پرستاران، معلمان و کارگران سراسر کشور
دیدار رئیس دفتر سیاسی حماس و هیات همراه
مراسم مشترک دانشآموختگیِ دانشجویان دانشگاه افسری و تربیت پاسداری
دیدار رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه و هیأت همراه (1388/08/06)
دیدار شیخ خلیفه بن حمد آل ثانی امیر قطر و هیأت همراه (1388/08/14
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی رحلت حجه الاسلام و المسلمین نج
دیدار رئیس دفتر سیاسی حماس و هیات همراه
پیام رهبر انقلاب به هجدهمین اجلاس سراسری نماز (1388/08/12)
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت شاعر متعهد محمود شاهرخی
دیدار رئیس دفتر سیاسی حماس و هیات همراه
استرس
استرس وتغذیه
عوامل استرس زا و راه هایی برای کاهش آن
چطورکودکانی باهوش تربیت کنیم؟
Folder Lock نرم افزاری
تغییرات مو و ناخن هنگام بارداری
آیا پرپشت شدن مو هنگام بارداری امری شایع است؟
بسیاری از خانم های باردار متوجه پرپشت شدن موها می شوند. ولی در واقع تعداد موها اضافه نمی شود بلکه کمتر از دوران غیربارداری می ریزد. آنچه رخ میدهد در حقیقت این است که بطور طبیعی همواره 85 تا 95% موهای شما در حال رشد است و 5 تا 15 درصد بقیه در مرحله استراحت قرار دارد. موهای در حال استراحت پس از طی این دوره می ریزند (اغلب هنگام برس کشیدن یا شستن) و به جای آن ها موهای جدید می روید. در خانم ها بطور متوسط روزی 100 تار مو می ریزد.
هنگام بارداری مقادیر زیاد استروژن موجب طولانی شدن دوران رشد مو می شود و بنابراین مقدار کمتری از موها وارد مرحله استراحت می شوند. در نتیـجه تعداد کمتـری از موها می ریزد و آنها پرپشت تر و در عین حال خوش حالت تر به نظر می رسند. (بعد از زایمان سطح استروژن در خون پائین می آید و تعداد بیشتری از موها وارد مرحله استراحت شده سپس می ریزند). بعضی از خانمها متوجه تغییراتی در بافت مو و یا براق شدن آنها نیز می شوند.
البته در تمام خانم ها قبل و بعد از زایمان تغییرات چشمگیری در موها بوجود نمی آید. تغییرات عمده اغلب در خانم هایی دیده میشود که دارای موهای بلند هستند.
آیا افزایش موهای صورت و بدن امری طبیعی است؟
متأسفانه در دوران بارداری ممکن است رشد موهای بدن زیاد شود که احتمالاً به علت افزایش ترشح هورمون هایی است که آندروژن خوانده می شـوند. علاوه بر مـوهای جدیدی که بر صورت می روید ممکن است شما شاهد رویش موهایی در روی پستان ها، شکم و یا پشت نیز باشید. برای رهایی از شر این موها می توانید آن ها را از ریشه بیرون بکشید یا با تیغ و یا موم آنها را از بین ببرید. استفاده از روش هایی که موها را برای همیشه از بین می برد نظیر لیزر و الکترولیز در دوران بارداری خطری ندارد ولی دردناک است و می تواند به ناراحتی شما که به علت بارداری تحمل بعضی شرایط تا حدی برایتان دشوار است، بیفزاید. در اغلب موارد 3 تا 6 هفته پس از تولد نوزاد، این موها از بین می روند.
آیا رشد ناخن ها تسریع می شود؟
بله ولی ممکن است شما متوجه این تغییر نشوید. در بعضی خانم های باردار ناخن ها محکم تر نیز می شوند ولی در بعضی دیگر نرم تر و شکننده تر می شوند. این تغییرات موقتی است و مدتی پس از زایمان به حالت قبل باز می گردد. میتوان با استفاده از دستکش های پلاستیکی هنگام شستن ظروف و نظافت منزل و مصرف کرم های مرطوب کننده، از ناخن ها مراقبت کرد، به خصوص اگر شکننده هستند.
منبع:http://www.ninisite.com
کودکآزاری و پیامدهای آن
چکیده
عنوان تحقیق حاضر «پیامدهای کودک آزاری و نوجوانآزاری و ارتباط آن با ویژگیهای شخصیتی و پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی والدین» میباشد. نمونه تحقیق شامل 15 کودک و نوجوان آسیبدیده از طرف والدینِ آزارگر و 15 والد آزاررسان ـ که به دادگاه اطفال، پزشکی قانونی و مراکز مشاوره مراجعه کرده بودند ـ به صورت هدفمند انتخاب گردیدند. جمعآوری اطلاعات به صورت مصاحبه و مشاهده صورت گرفت. روش تحقیق جزو تحقیقات کیفی است که اطلاعات گردآوری شده از این روش به صورت توصیفی گزارش شدهاند. در این تحقیق، فرضیه مشخصی تدوین نشده است، اما پژوهش با سه سؤال اصلی آغاز و در نهایت، با یک نتیجهگیری جامع به پایان میرسد. یافتههای مهم تحقیق حاکی از آن است که کودکان و نوجوانان آزاردیده دچار حالات افسردگی، گوشهگیری و خشم پنهانشده میباشند، در امر تحصیل دچار افت تحصیلی و در دوستیابی دچار مشکلاند، نسبت به دیگران بیاعتماد و به دنبال آن، دچار احساس حقارت و ناکامی هستند و در دوره نوجوانی دچار رفتارهای ضد اجتماعی (بزهکاری)، دزدی، فرار از منزل، اعتیاد و فرار از مدرسه میگردند.
از ویژگیهای شخصیتی بارز بزرگسالانِ آزارگر، ترسو بودن، تعصب بیجا به خرج دادن، سوء ظن و بدبینی، داشتن افکار کلیشهای و قالبی و رفتارهای وسواسی میباشد. در عین حال، هر چه والدین از سطح تحصیلی پایینتر و از نظر شغلی به مشاغل سطح پایینتر مشغول باشند، از رفتارهای آزارگرانه بیشتری برخوردارند.
مقدّمه
خانواده کوچکترین نهاد اجتماعی است که با پیوند زن و مرد شکل میگیرد. به تدریج کودکان به این جمع کوچک افزوده شده، تحت سرپرستی آنان قرار میگیرند. کودک که دارای روحی پاک، و جلوه آغازین کمال بشر است، بارها و بارها مورد بحث و گفتوگوی اندیشمندان و مربیان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. به گفته برخی اندیشمندان، به جرئت میتوان قرن بیست و یکم را «عصر کودکان» نامید؛ از اینرو، بخش مهمی از منابع مادی و معنوی کشورهایی که به توسعه اقتصادی و اجتماعی مطلوبتری دست یافتهاند، صرف توجه به مسائل کودکان و حمایت روانی و جسمی آنان میشود. در این زمینه، علاوه بر افزایش امکانات بهداشتی، آموزشی، هنری و پرورشی، دامنه حقوق کودک نیز به عنوان موجودی نیازمند حمایت ویژه در جهت تعالی مادی و معنوی نسل آینده و ادارهکننده فردای جامعه، وسعت یافته است. اطلاعات در مورد آزار فیزیکی 1 یا جنسی 2 کودک، همسرآزاری و سایر اشکال خشونت در خانواده، سبب گردید متخصصان به این نتیجه برسند که معضل خشونت در خانواده به صورت فراگیر در دو دهه گذشته افزایش یافته است. امروزه خشونت در خانواده توجه قابل ملاحظهای را به خود معطوف ساخته، به گونهای که این پدیده نه تنها در خانوادههای آمریکایی، بلکه در انگلستان، اروپای غربی و بسیاری از کشورها و جوامع کره خاکی به چشم میخورد. 3
نظریات در حیطه کودکآزاری
1ـ الگوی انتقالی [4]
ولف، 1987 (نقل از: همپتون و همکاران)، 1993 با ارائه الگوی انتقالی چگونگی شدت کشاکش والد ـ فرزند را، که منجر به آزار فیزیکی کودک نیز میشود، توصیف میکند. طبق این الگو، استرس به عنوان عنصری کلیدی که احتمال کشاکش در درون نظام خانواده را افزایش میدهد، در نظر گرفته میشود. الگوی انتقالی از سه مرحله تشکیل شده و در برگیرنده سازههای نامتعادلکننده، 5 چندگانه و سازههای جبرانی 6 است. مراحل، مجزّا و ناپیوسته نیستند، ولی همپوش بوده و نشانگر رشد پیشرونده کشاکش والد ـ فرزند میباشد. مرحله اول، عواملی را که در کاهش تحمل استرس توسط والدین و توانایی آنها در بازداری پرخاشگری مؤثرند توصیف مینماید. عوامل نامتعادلکننده شامل وجود رویدادهای استرس بار زندگی و آمادگی ناکافی برای والد شدن است. رفتارهای والدین در این مرحله بیانگر تلاشهای حاشیهای برای سازگاری با عوامل فشارزای زندگی و کنترل رفتارهای ناسازگار 7 کودک خویش است؛ و همچنین عواملجبرانی ثبات اقتصادی و حمایتهای اجتماعی را، که میتواند تأثیر استرس را تعدیل نماید، دربر میگیرد.
مرحله دوم، زمانی شروع میشود که والدین به طور مؤثر در اداره استرس زندگی و رفتار کودک خویش شکست میخورند. طی این مرحله، والدین به طور فزاینده نسبت به رویدادهای استرسبار واکنش نشان میدهند، مسئولیت رفتار منفی با کودک را به خود نسبت میدهند و به کودک به عنوان فردی که عمدا بیاعتنایی میکند مینگرند و خود را فاقد توان کنترل وی مییابند. همچنین مرحله دوم زمانی رخ میدهد که رویدادهای استرسبار زندگی و مهارتهای محدود، منجر به مراقبت والدین آزارنده خواهد شد. عوامل جبرانی شامل فراگیری مهارتهای والدین جدید و اصلاح رفتار کودک میشود.
مرحله سوم وضعیتی را توصیف میکند که والدین الگوهای مداوم تحریکی و کودک آزاری را آغاز مینمایند. طی این دوره، والدین با محرکهای استرسبار چندگانه مواجه میشوند که در سازگاری ناموفقاند، الگوی تحریکی و سرزنش کودک غالبا مورد استفاده قرار میگیرد و احساسات ناامیدکننده ظاهر میشود و والدین در تلاش برای کسب مجدد کنترل، بر شدت و فراوانی رفتار پرخاشگرانه میافزایند. سازههای جبرانی در این مرحله شامل نارضایتی رو به گسترش والدین همراه با تنبیه جسمی شدید، تسلیم کودک در برابر مقررات و انضباط غیرآزارنده و مداخله اجتماع میشود. در این مرحله، سازههای جبرانی تأثیر ناچیزی بر الگوهای عادتی کودکآزاری دارد که تکامل یافته است. 8
2ـ الگوی رفتاری ـ شناختی [9]
تونتیمن و همکارانش آزار (Azar)، امیش (Amish)، روهربک (Roherbeck) الگوی شناختی رفتاری چهار مرحلهای را برای تعیین کودکآزاری مطرح نمودند. عنصر کلیدی این الگو انتظارات غیر واقعی والدین و اسنادهای بد با قصد منفی که واسطههای رفتار آزارگر هستند، میباشد. در مرحله اول، والدین انتظارات غیرواقعی از کودک دارند؛ در مرحله دوم، کودک هماهنگ با انتظارات والدین رفتار نمیکند؛ در مرحله سوم، والدین رفتار کودک را به اشتباه قصد و نیت منفی تعبیر میکند؛ در مرحله چهارم، والدین واکنش افراطی نشان میدهند. در این الگو، ویژگیهای دیگری نیز وجود دارد که شامل شناختهای والدین، توان آنان در کنترل تکانه و تعاملات والد ـ فرزند و همچنین سطوح استرس خانواده و حمایت اجتماعی میگردد.
چهارچوب تحلیلی [10]
این تحلیل، که به تبیین بدرفتاری با کودکان در کشورهای غیرصنعتی میپردازد، در سه سطح صورت میگیرد. به نظر میرسد بهتر است سطوح عملیاتی تمایز بین سطوح فرهنگی و اجتماعی را، که در تعیین و تحلیل بدرفتاری مؤثرند، مشخص نمایند. (بنکووسکی و کربلو، 1989) سطح اول، سطح کلی نامیده میشود. 11
بدرفتاری در شرایط ساختاری نظم اقتصادی ـ اجتماعی جهانی قابل ردیابی است. کودکان در کشورهای غیرصنعتی قربانیان نقایص ساختاری نظام جهانیاند.
اصلاح 12 و ریشهکنی بدرفتاری تنها در سایه تبدیل ریشهای جامعه یا بازسازی نظم جهانی مقدور است.
در سطح دوّم (سطح فرهنگی)، بدرفتاری به فعالیتهای مربوط به پرورش کودک برمیگردد که ممکن است در نظر برخی قابل قبول باشد.
اما در نظر برخی دیگر، نه تنها این فعالیتها بدرفتاری محسوب میشود، بلکه کودکآزاری نیز تلقّی میگردد. (کمپ، هلفر، 1980) بدرفتاری با کودک در این سطح نهادینه میشود و کودک قربانی انضباط خشن یا سایر فعالیتهای عادی، که مورد تایید هنجارهای جامعه است، میگردد؛ انضباطی که برای کودک ناخوشایند میباشد.
در این سطح، تلاشها باید برای تغییر هنجارهای اجتماعی و ارزشهای حاکم بر پرورش کودک جهت داده شوند.
در سطح سوم، که سطح فردی است، بدرفتاری انحراف از هنجارهای قابل قبول فرهنگی و اجتماعی است. این انحراف حالت فردی دارد و تلاشهایی که برای ریشهکنی بدرفتاری در این سطح صورت میگیرد، باید به طرف والدین و سرپرستان کودک جهت داده شوند. 13
بدرفتاری تنبیهی [14]
اشمیت میگوید: آموزش انضباط به کودکان از راههای دردآور یا تنبیه بدنی، بدرفتاری تنبیهی میباشد.
در کل، هنجارها و ارزشهای پرورش کودک در بسیاری از کشورهای غیرصنعتی، استفاده از تنبیه فیزیکی را به عنوان یک راه تحمیل انضباط به کودک تأیید مینماید. برای مثال، در مطالعه جیمزهوک (James Huke) در نیجریه مشاهده شد که %86/2پسران و %82 دختران توسط والدین و سرپرست خویش تنبیه بدنی شدهاند. 15
اطلاعات مربوط به پژوهش
پرسشهای پژوهش
پرسشهای پژوهش عبارتند از:
1. ویژگیهای روانشناختی والدین آزارگر کدامند؟
2. ساختار خانوادگی والدین آزارگر کدام است؟
3. ویژگیهای اقتصادی ـ اجتماعی والدین آزاررسان چگونه است؟
روش پژوهش
پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی است که هدف آن بررسی ویژگیهای روانشناختی، خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی والدین و کودکان آزاردیده است.
یکی از ویژگیهای تحقیق کیفی این است که در موقعیت طبیعی اجرا میشود، به گونهای که میزان تعمیمپذیری آن کم و ممکن است با خطا همراه باشد، ولی با تکرار میتوان از میزان خطای آن کاست.
تحلیل دادهها در تحقیق حاضر به صورت توصیفی است؛ همواره توصیف با پدیده حاضر شروع شده و با نتیجهگیری به پایان رسیده است. در این تحقیق، فرضیهای از پیش تعیین شده وجود ندارد و سؤالات نیز حالت پویا دارد.
جامعه آماری مورد استفاده، کلیه والدین و کودکان آزاردیده زیر 18 سال است که به مراکز مشاوره، بهزیستی و مراکز پزشکی قانونی و دادگاه اطفال شهر تهران مراجعه کرده بودند. نمونه تحقیق شامل 15 والد آزاررسان و 15 کودک آزاردیده میباشد، کهآزارهابهصورتجسمانی، عاطفی و روانی بوده است.
ابزار پژوهش
الف. مصاحبه جامع در حیطههای خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی؛
ب. مشاهده مستقیم؛ شامل ثبت رویدادها، رفتارها و موضوعاتی که در محیط و مکان خاصی وجود داشت.
بحث و نتیجهگیری
نتیجهگیری نهایی فرم مصاحبه کودکان
در این پژوهش، نتایج به دست آمده در مورد کودکان آزاردیده به شرح زیر است:
1. بیشتر کودکان آزاردیده دختر بودند.
2. برخی از کودکان طول مدت بدرفتاری والدین را از سه سال تا هشت سال و برخی دیگر، سالیان طولانی بیان کردند.
3. شدت جراحت کودکان در حد متوسط بود.
4. نوع جراحت کودکان بیشتر به صورت کبودی و گازگرفتگی بود و بیشتر در صورتشان آثار ضرب و شتم و جراحت دیده میشد.
5. ارتباطکودکانباوالدینشان در حد متوسط به پایین بود.
6. کودکان علاقه کمی به مدرسه و تحصیل نشان میدادند و روابط دوستانهای باهمکلاسیهایشان نداشتند.
7. خیالبافی کودکان بیشتر در مورد مسائل عاطفی و احساسی بود.
8. کودکان بیشترین آزار و تنبیه را از طرف والدین، و نوع تنبیه را بیشتر شلاق زدن و سیلی زدن گزارش کردند.
9. کودکان هرگاه از طرف والدین خود آسیب میدیدند، ناراحتی و مشکلشان را بیشتر با خواهر و برادرشان مطرح میکردند.
10. کودکان آزاردیده، اغلب پدر خود را آزارگر میدانستند.
نتیجه کلی از مشاهدات رفتاری والدین آزارگر
نتیجه کلی که میتوان از این مشاهدات رفتاری گرفت، بدین شرح است:
1. بیشتر والدینِ آزارگر ظاهری بسیاری عصبی و پرخاشگر داشتند و اغلب از لحاظ سواد در سطح پایینی بودند.
2. رفتارهای تهاجمی و تکانهای و حالتهای افسردگی، انزوا و گوشهگیری در بیشتر والدین آزار گردیده میشد.
3. بیشتر والدین آزارگر از نظر اقتصادی و مالی در حد پایینی به سر میبردند و مضطرب و نگران بودند.
4. والدین آزارگر حالتهای یأس و ناامیدی داشتند و ارتباط اجتماعی و انعطاف در آنها ضعیف بود.
5. بیشتر والدین آزارگر دارای عقیده سنتی بودند و نظرشان این بود که ـ برای مثال ـ دختر باید بیعیب و نقص باشد، حرف مرد مقدم بر زن است و کودک با تنبیه ادب میشود.
6. ویژگیهای شخصیتی نکتهسنجی، خیالاتی، ترسویی، تعصبی، افکار کلیشهای، بدبینی، سوء ظن نسبت به خانواده (کودکان و همسر)، حالتهای ناسازگاری، افکار وسواسی و غرور و خودخواهی در والدین آزارگر مشهود بود و به نوعی اختلالات نوروز، بخصوص اختلال شخصیت از نوع پارانوئیدی، ضد اجتماعی، بزرگمنشی، دوریگزینی و مواردی از این قبیل در آنها دیده میشد.
7. از بین 15موردی که بررسی گردید، چهار مورد (%26/6 آنها) اعتیاد داشتند.
نتیجه کلی از مشاهدات رفتاری کودکان آزاردیده
مشاهدات رفتاری کودکان آزاردیده به شرح زیر بود:
1. در اغلب کودکان حالتهای گوشهگیری، انزوا، اضطراب و نگرانی و عدم امنیت به طور واضح دیده میشد.
2. همواره در چهره کودکان آزاردیده خشم پنهانی مشهود بود.
3. از گفتههای کودکان آزاردیده چنین برمیآمد که بیشتر آنان در رؤیا و خیالبافی به سر میبرند و به دلیل فقدان حس اطمینان و اعتماد به دیگران، کمتر با کسی دوست میشوند.
4. کودکان آزاردیده اغلب از نظر تحصیلی ضعیف بودند؛ این امر به دلیل کند ذهنی آنها نبود، بلکه از بیتوجهی و عدم تمرکز حواس و اعتماد به نفس ضعیف آنان ناشی میشد.
5. کودکان آزاردیده احساس حقارت و کمبود، حالتهای عصبانیت، افسردگی و ناامیدی داشتند و اغلب از لحاظ ظاهری دارای اندامی لاغر و ضعیف بودند. در این رابطه، یک مورد شب ادراری در پسران (%6/6) و دو مورد لکنت زبان در دختران (%13/3) گزارش شد.
6. در افرادی که در سنین نوجوانی قرار داشتند آشفتگی هویت، افکار خودکشی و دروغگویی، سابقه فرار از مدرسه و خانه، سابقه دزدی، سیگار کشیدن، حس جاهطلبی و اختلال شخصیت ضد اجتماعی مشاهده گردید.
7. روی بدن کودکان آزاردیده، بخصوص روی صورت و دستهای آنان، آثار کبودی، قرمزی، خراش، سوختگی و گازگرفتگی دیده میشد و در دو مورد (یک مورد پسر، یک مورد دختر) شکستگی پا و بینی نمایان بود.
پی نوشت :
1 - Physical Abuse.
2 - Sexual Abuse.
3 ـ بنکووسکی (1989)، به نقل از: شیلا تقیخانی، «پیامدهای کودکآزاری»، نشریه دنیای روانشناسی، تهران، دانشگاه الزهراء1380.
4 - Transitional Model.
5 - Destabilizing.
6 - Compensatory.
7 - Non ـ Compiant.
8 ـ همپتون و همکاران، 1993 به نقل از: حسین اسدبیگی، «کودکآزاری در خانوادههای مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر»، ژرفای تربیت، ش3، 1380.
9 - Cognitive Behavioral Modal.
10 - The Analytical Framwork.
11 ـ زهرا شفیعپور، سهلانگاری و سوء رفتار با کودک، تهران، نشر سالمی، 1380.
12 - Amelioration.
13 ـ به نقل از: زهرا شفیعپور، پیشین.
14 - Punitive.
15 ـ بنکووسکی و کربلو، 1989، به نقل از: شیلا تقیخانی، پیشین.
منابع
1. Defining Child abuse htm (2002) Defining Child maltreatment, National Clearing house on child abuse and Neglect.
2. Cale Group (2002) Many blunttrauma injuries are duct child abuse, manisses communications group, Inc.
3. Cale Group (2002) conflict in families chiefly toblame. causes of child abuse
بلوغ در دختران
مفهوم بلوغ
نوجوانی دوره ای بحرانی به شمار می آید که طی آن مرحله «بلوغ» اتفاق می افتد. «بلوغ» در فرهنگ فارسی به معنی «رسیدن»، «رسیدن به سن رشد»، «مرد شدن»، «زن شدن»، «رسیدگی و پختگی و به حد کمال رسیدن» آمده است. سازمان جهانی بهداشت، نوجوانی را به سنین 10 تا 19 اطلاق می کند. این دوره منشاء تغییرات زیادی در وجود شخص است و موجب می شود که شخص به گونه ای متفاوت، رفتار و احساس کند. در این دوران، نگاه نوجوان نسبت به جهان تغییر می کند و گاهی دچار تشویش و نگرانی می شود. گاه تصمیم گیری برایش مشکل می شود و مجموعه این عوامل موجب بروز مشکلاتی در برخورد وی با خانواده و جامعه می شود. بلوغ دوره بحرانی انتقال از مرحله کودکی به بزرگسالی و زمان اکتساب قدرت باروری است. دوره ای که تغییرات تکاملی در مغز و غدد بدن باعث تغییرات «جسمانی»، «روانی»، «روحی» و «رفتاری» می شود.
اهمیت شناخت بلوغ در دختران و مسائل آنان
«بلوغ» یکی از حیاتی ترین مراحل زندگی انسان است. دوره ی بلوغ ویژه برای دختران دوره ی بسیار مهم و حساسی در زندگی به شمار می رود. آنان با ورود به سن بلوغ شاهد تغییرات زیادی در وضعیت «ظاهری»، «روانی» و «رفتارهای اجتماعی» خود می باشند. این دوره با پیدایش صفات ثانویه جنسی شروع می شود و تا تکمیل بلوغ جسمانی ادامه می یابد. در این دوره تغییرات فیزیکی مهمی در بدن دخترها رخ می دهد که منجر به ایجاد «تغییرات بافت چربی در بدن»، «رشد سریع استخوان ها»، «بلند شدن قد» و «بروز تغییرات جنسی جسمی» خواهد شد.
بلوغ به چهار مرحله تقسیم می شود:
مرحله قبل از بلوغ که بین 10 تا 12 سالگی قرار دارد. البته این امکان وجود دارد که «بلوغ جسمی» در این مرحله نیز اتفاق افتد.
مرحله 13 تا 14 سالگی که معمولا مرحله بلوغ جسمی است.
مرحله بعد از بلوغ یا مرحله اواسط نوجوانی که مرحله 15 تا 16 سالگی است.
مرحله 17 تا 19 سالگی که اواخر بلوغ و مرحله تکامل رشد جسمی است.
تغییرات جسمی بلوغ در دختران
«بلوغ» عبارتست از یکسری تغییرات جسمی و روانی که سلسله وار به دنبال هم اتفاق می افتد و نهایتا در پایان این دوره، «دختران نوجوان» زمینه و آگاهی کافی جسمی و روانی را برای «زن شدن» پیدا می کند. علامتهای جسمی بلوغ به دنبال یکسری تغییرات هورمونی بدن که از طریق مغز (سیستم هیپوفیز و هیپوتالاموس) کنترل می شود و ارتباط مستقیمی با تخمدان (در دختران) دارد، ظاهر می شود. سن بروز تغییرات بدنی در دوره بلوغ بسیار متغیر است. اکثر دختران در سنین 9 تا 13 سالگی نخستین تحولات دوره بلوغ را از خود نشان می دهند. یک تا دو درصد جمعیت، شروع تغییرات بلوغ را در خارج از این محدوده سنی تجربه می کنند که این افراد از نظر «بلوغ زودرس» و یا «بلوغ دیررس» ارزیابی می شوند.
علائم جسمی بلوغ در دختران
بطور کلی علائم جسمانی دوران بلوغ در دختران عبارتند از: «رشد جسمی و قدی»، «جوانه زدن نوک پستان ها و رشد آنها»، «پیدایش موهای ناحیه تناسلی و زیر بغل» و «قاعدگی».
رشد قد
جهش رشد معمولا در دختران حداقل 2 سال زودتر از پسران اتفاق می افتد و بسیار چشمگیر است. به طوری که در مدت یک سال میزان رشد 2 برابر می شود و قد حدود 6 تا 11 سانتی متر بیشتر می شود. جهش چشمگیر رشد و حداکثر افزایش آن، معمولا دو سال بعد از جوانه زدن پستان ها و یک سال قبل از شروع عادت ماهانه اتفاق می افتد.
سرعت رشد در دختران به میزان هورمون رشد و هورمون جنسی (استروژن) مربوط می شود. هورمون رشد باعث افزایش رشد بخصوص در استخوانها و غضروف می شود. ولی هورمون جنسی (استروژن) سبب بسته شدن مرکز رشد استخوانی و کاهش و کند شدن رشد استخوان می شود. به همین دلیل است که بعد از شروع قاعدگی، سرعت رشد قد کندتر می شود و معمولا بیش از 6 سانتی متر افزایش نمی یابد.
رشد پستان ها
مرحله بعدی، رشد پستان هاست که معمولا در سنین بین 9 تا 13 روی می دهد. به طور متوسط در 5 / 9 سالگی پستان ها آغاز به رشد می کنند. جوانه زدن پستان ها از نوک پستان شروع می شود و به طور معمول دردناک، حساس و در دو طرف همزمان است. در پایان دوره بلوغ، رشد پستان کامل می شود و به صورت پستان بالغ در می آید.
قاعدگی
آخرین مرحله بلوغ، قاعدگی است که در سنین 10 تا 16 سالگی و به طور متوسط در 13 سالگی اتفاق می افتد. «عامل وراثت» و «عوامل محیطی» از قبیل «محل جغرافیایی و تماس با نور»، «وضعیت سلامت»، «وزن»، «تغذیه» و «شرایط روانی» در شروع سن بلوغ دخالت دارند. معمولا کودکانی که در مناطق گرم و کم ارتفاع و یا نقاط شهری زندگی می کنند و یا چاق هستند زودتر بالغ می شوند.
در پایان دوره بلوغ، تغییر فرم بدن و پیدایش هیکل زنانه رخ می دهد. به طوری که چربی به شکل زنانه در بدن توزیع می شود. یعنی لگن پهن و رانها کلفت می شود. پستان ها کاملا رشد می کند. همچنین علاوه بر قاعدگی، رحم، مهبل و اعضای تناسلی زن نیز به اندازه کافی رشد می کنند. این مراحل معمولا در 18 سالگی کامل می شوند. بر اثر ترشحات هورمونی، فعالیت غدد چربی و عرق نیز در دختران افزایش پیدا می کند و ممکن است باعث پیدایش جوش در صورت و یا سایر اعضا بدن شود. این جوشها نباید دستکاری شوند؛ زیرا در این صورت عفونی می شوند و پس از بهبودی اثرات آنها روی پوست باقی می ماند. در صورتی که میزان عرق کردن زیاد باشد، بهتر است دختران علاوه بر استحمام، از اسپری زیر بغل و یا لوسیونهای ضد عرق نیز استفاده کنند.
بهداشت جسمی بلوغ در دختران
توجه به نظافت پوست موجب «زیبایی»، «شادابی»، «تنفس پوستی» و از «بین رفتن بوی بدن» می شود. شست و شو با آب ولرم و صابون سبب پاکیزگی پوست می شود. در این دوره غدد عرق، ماده چربی با بوی بد ترشح می کنند که سبب بد بو شدن بدن می شود. شست و شوی بدن و استحمام علاوه بر تمیزی و نشاط و شادابی نوجوان، سبب از بین رفتن بوی بد بدن نیز می شود. بنابراین بهترین و مهمترین وسیله نظافت پوست «حمام کردن» و شستن تمام بدن بوسیله آب گرم و صابون است.
استحمام مرتب برای سلامتی دختران نوجوان لازم است. استحمام روزانه در دوران عادت ماهانه نیز ضروری است. البته توصیه می شود از حمام کردن در وان خودداری شود. دردهای دوران عادت ماهانه اغلب به دلیل انقباضات عضلانی رحم بوجود می آیند که می توان آن را از طریق استحمام با آب گرم و یا استفاده از کیسه آب گرم به مدت 10 تا 15 دقیقه تسکین داد.
در دوران عادت ماهانه، شست و شو و گرفتن طهارت ضروری است و بر خلاف برخی تصورات رایج، این اقدام باعث نازایی و هیچ نوع بیماری دیگری نخواهد شد. با شست و شوی خون، بوی بد از بین می رود و از مساعد شدن محیط برای رشد انواع میکروب ها جلوگیری می شود.
استفاده از حوله و وسایل بهداشتی شخصی و همچنین زدودن موهای زائد بدن به روش صحیح، از دیگر نکات ضروی است که حتما باید رعایت شود.
بلوغ زودرس
گاهی اوقات علامتهای بلوغ و حتی قاعدگی زودتر از 8 سالگی شروع می شود که به آن «بلوغ زودرس» می گویند. «بلوغ زودرس» در دخترها 5 برابر شایع تر از پسرها است و در اغلب موارد، علت آن ناشناخته است. ابتلا به برخی بیماریها نظیر بیماری های تخمدان و مصرف بعضی از داروها ممکن است موجب «بلوغ زودرس» شوند که در صورت بروز آن باید به پزشک مراجعه کرد.
بلوغ دیررس
تغییرات زیادی در محدوده سنی «بلوغ دیررس» وجود دارد، ولی معمولا اغلب دختران در 13 سالگی وارد مرحله بلوغ شده اند. «بلوغ دیررس» بسیار نادر است. در صورت عدم ظهور علائم بلوغ تا پایان 16 سالگی باید به پزشک مراجعه کرد. علل مختلفی از قبیل «مشکل ژنتیکی» و «ناهنجاری های مختلف «دستگاه تناسلی» ممکن است موجب بروز «بلوغ دیررس» شوند.
دختران در دوران بلوغ علاوه بر تغییرات جسمی، دستخوش یکسری تغییرات و علائم روانی می شود که شناخت این علائم به والدین و مربیان برای درک بهتر نوجوان و برخورد صحیح و منطقی با وی و رفتار مناسب با شرایط روانی و رفتاری آنان کمک زیادی می کند.
ویژگی های روانی و رفتاری بلوغ در دختران 14-10 ساله
این ویژگی ها عبارتند از: «میل به گوشه گیری، حساسیت بسیار نسبت به انتقاد دیگران، بی قراری، بی ثباتی، تحریک پذیری، نوسان در خلق و خو، مخالفت با خانواده و دوستان و به طور کلی جامعه، در رویا فرو رفتن، شرم و حیای مربوط به تغییرات ناشی از بلوغ جنسی، تنبلی و سستی، نافرمانی از بزرگترها، خیره سری و خودرأیی، نداشتن احساس امنیت و اعتماد به نفس، مقاومت در برابر پند و اندرز والدین، تمایل شدید به ارتباط نزدیک با دوستان و گفت و گوهای پنهانی و طولانی با آنها، حساسیت نسبت به آراستگی ظاهر خود و صرف وقت جلوی آینه».
این علائم که حدود یک سال پیش از بلوغ آغاز می شود، در مرحله جنسی رو به شدت می گذارد و در مراحل پایانی بلوغ بتدریج کاهش می یابد. باید به تفاوتهای فردی بین نوجوانان توجه داشت، یعنی اینکه ممکن است این علائم به صورت یکسان در همه نوجوانان ظاهر نشود، ضمن آنکه اغلب نوجوانان احساسات و عواطف خود را در این مرحله از رشد بروز نمی دهند.
شب ادراری
ادرار در تختخواب یا شب ادراری به یک مسئله روتین در 10 تا 13 درصد از کودکان 6 ساله و 7 تا 10 درصد از کودکان 8 ساله تبدیل شده است. پسرها مخصوصاً آنهایی که در خانوادهشان به صورت ارثی سابقه شب ادراری داشتهاند بیشتر مستعد این عارضه هستند. اگر شما یا همسرتان در این زمینه از رشد تاخیر داشتهاید احتمال اینکه کودکتان نیز این گونه باشد، زیاد است. برای این که او دچار این عارضه نشود یا باید مغزش قادر به نگهداشتن مثانهای پر در حالِ سرریز در هنگام شب باشد و یا سیگنالی قوی از مثانهاش بیاید که بتواند وی را ازخواب بیدار کند.
چهکار میتوانید بکنید ؟
سعی کنید از یک مشکل گاهگاه مسئلهای بزرگ نسازید. اگر کودک شما مرتباً تختخواب خود را خیس میکند زیاد روی آن تاکید نکنید و مطمئن شوید که او درک کرده است که خطای او نیست. تنبیهو مسخرهاش نکنید؛ او واقعاً کاری از دستش برنمیآید و شما با این کار تنها خجالت زدگی او را بیشتر میکنید. همچنین برای برادران و خواهران او هم روشن کنید که مسخره کردنش ممنوع است. خیسنکردن تختخواب در تمام طول شب یک مهارت رشدی است که تقریباً تمامی کودکان در زمان خود با خیسنکردن تختخواب در زمان خواب یا با بیدار شدن برای رفتن به دستشویی به آن میرسند.
در حالی که منتظرید تا کودکتان ادرار در تختخواب را متوقف کند مطمئن شوید که تشکش به اندازهی کافی با یک ملافهی پلاستیکی پوشیده شده است و او را وادار کنید تا به محض این که متوجه شد جایش را خیس کرده است بلند شده و به دستشویی برود. اگر خود را خیس کرد هرچه سریعتر ملافه و پیژامهی او را عوض کنید تا پوستش سوزش نگیرد و او به خوابیدن با پیژامهی خشک عادت کند.
او را به عوض کردن ملافهی خود تشویق کنید اگر این کار به تسکین اضطراب و یا خجالتش کمک میکند ولی او را با این کار تنبیه نکنید. همچنین میتوانید به پوشیدن لباسهای زیرِ جذبکننده همچون کتان ضخیم یا شلوارهای تمرین قابل تعویض تشویقش کنید ( این به کودک کمک میکند که بفهمد بعضی اوقات بزرگ تر ها هم چنین چیزهایی میپوشند.) برای بعضی کودکان، مخصوصاً کودکانی که برای مدت طولانی خود را خیس نمیکنند و بعد خود را خیس میکنند، برگشت به شلوارهای تمرینی ممکن است فکر خوبی نباشد. رفتار خود را بر اساس خلق و خوی کودکتان تنظیم کنید.
شاید حتی استفاده از یک تقویم یا سیستم برنامهدار برای مشخص کردن موفقیتهای آنها (شبهای خشک) مناسب باشد اما دقت کنید که هیچگاه او را تنبیه و سرزنش نکنید. به گفتهی دنیل کسلر، متخصص رشد و رفتار کودکان در فونیکس آریزونا " مشاهدهی افزایش تعداد شبهای خشک به مرور زمان معمولاً عاملی مثبت است که والدین میتوانند در تشویقهای خود از آن استفاده کنند."
بعضی والدین متوجه می شوند که بیدار کردن کودک برای دفع – اگر به مدت یک ساعت یا بیشتر خواب بوده باشد - میتواند پایانی برای این مشکل باشد. میتوانید حتی متوجه شوید که در چه ساعتی از شب احتیاج به دفع دارد و زنگ ساعت را برای نیم ساعت پیش از آن کوک کنید. با انداختن مسئولیت بیدارشدن و به دستشویی رفتن به گردن خود او میتوانید به او کمک کنید تا بر این وضعیت کنترل پیدا کند.
مشخص شده که تمرینات انبساط مثانه میتواند هم می تواند به حل مشکل کمک کند. با متخصص کودک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که کودکتان باید از این تمرین استفاده کند یا نه. یکی از تمرینات این است: کودکی را که احساس دفع در طول روز میکند را تشویق کنید تا ادرار خود را برای مدت 10 ثانیه یا بیشتر نگه دارد، با این کار انقباضات مثانه متوقف خواهد شد. در مر حله بعد، وقتی که پیغامهای ادرار بازگردد، او باید سعی کند پاسخ به آنها را بیشتر و بیشتر به تعویق بیاندازد تا جایی که دیگر مجبور به رفتن به دستشویی باشد.
مراقب چهچیز باید باشید ؟
اگر کودک شما ادرارش را مرتباً بی موقع دفع میکند، در زمان دفع تقلا میکند یا از سوزش یا درد شکوه میکند، ممکن است بیماری داشته باشد. در این صورت هرچه سریعتر با متخصص اطفال تماس بگیرید. همچنین اگر ادرارش کدر یا صورتی باشد یا اگر در اطراف آلت دفعیاش قرمزی یا خارش داشته باشد ، باید با پزشکش تماس بگیرید. این قوانینن برای پسرها و دخترها فرقی نمیکند و در مورد هردو یکی است.
اگر کودکی پس از یک دورهی طولانی خشکی تختخواب خود را خیس کند، ممکن است یک عامل مخفی احساسی وجود داشته باشد. با پزشکش در مورد هر گونه عامل احساسی که فکر میکنید نقش داشته باشد صحبت کنید، عواملی مثل رفتن به مدرسهای جدید، تغییرات در خانواده ( همچون جدایی یا طلاق) یا سوء استفادهی فیزیکی.
آینده شب ادراری چیست ؟
اگر متخصص اطفال به وجود عارضهی التهاب ادراری (UTI) مشکوک شود نمونهای از ادرار کودک را برای آزمایش می گیرد و اگر کودک دچار یک عارضه است آنتی بیوتیک تجویز می کند تا آن را از بین ببرد. اگر UTI عامل ایجاد ادرار شبانه بوده باشد مشکل کودک باید به این ترتیب از بین برود.
ممکن است آزمایش های بیشتری انجام شود (مانندعکس برداری با اشعهی ایکس از مثانه یا کلیهها) تا اطمینان حاصل شود مشکلی وجود ندارد و اگر مشکلی وجود داشت احتمالاً به متخصص کودکان معرفی خواهید شد. البته این هم به ندرت پیش می آید .
اگر هیچ علت فیزیکی برای علائم کودک شناخته نشد،و ادرار شبانه همچنان ادامه یافت یک راه حل مناسب استفاده از آژیر ادرار است. این آژیرها با اتصال حسگرهایی به پوشک یا تشک کودک کار میکنند. با اولین نشانهی خیسی، آژیر به صدا در میآید و کودک را بیدار میکند تا در نهایت کودک را در مورد این که کی مثانهاش پر میشود شرطی میکند، حتی وقتی که خواب است. این آژیرها به خوبی اثرگذار هستند و به اغلب کودکان کمک میکند در عرض 4 تا 6 ماه بهبود پیدا کنند.
اگر آژیر مفید واقع نشود پزشک ممکن است به عنوان آخرین راهحل داروهایی تجویز کند که معمولاً قرص یا اسپری بینی هستند. ایمی پیرامین معمولاً اولین دارو است، و تقریباً نیمی از کودکان به آن واکنش نشان میدهند. کسلر توصیهمیکند که والدین در مورد معایب و مزایای این داروها با متخصص مشورت کنند.
تنها درصد بسیار کمی از کسانی که به ادرار شبانه مبتلا هستند به هیچگونه درمانی پاسخ نمیدهند. با این حال، این کودکان تقریباً همیشه در نوجوانی از عهدهی کنترل ادرار خود برمیآیند.